مراقبت قبل و بعد از تعویض مفصل زانو

یکی از جراحی ‏های رایج در مورد مشکلات مفاصل زانو، تعویض مفصل زانو است. این جراحی تا حد زیادی می‏تواند مشکلات مفصل زانوی فرد را حل کند و وضعیت عمومی سلامتی او را بهبود بخشد.

نتیجه حاصل از این جراحی جدای از مهارت جراح و  وضعیت زانو و سلامت فرد، به مراقبت‏ های پس از جراحی وابسته است. این مراقبت ‏ها می‏ تواند باعث نتیجه عالی و ایده ‏آل پس از جراحی تعویض مفصل زانو شود. بنابراین دانستن آن ها برای فرد و اطرافیان او ضروری است تا با انجام این اقدامات نهایت تلاش خود را به دست آوردن بهترین نتیجه انجام دهند. در این مقاله قصد داریم تا با مراقبت های مورد نیاز قبل و بعد از جراحی تعویض مفصل زانو آشنا شویم.

---

مراقبت‏های قبل از تعویض مفصل زانو

جراحی تعویض مفصل زانو مانند هر جراحی دیگری نیازمند مراقبت ‏های زیادی پیش از انجام جراحی است. این اقدامات می‏تواند در بروز بهترین نتیجه پس از جراحی تعویض مفصل زانو بسیار کمک کند و نتیجه حداکثری را در بر داشته باشد.

هنگامی که بیمار به پزشک متخصص ارتوپدی مراجعه می‏کند و پزشک پس از انجام آزمون‏ های لازم و معاینه او، جراحی تعویض مفصل زانو را تجویز می‏کند، به منظور نتیجه بهتر جراحی لازم است برخی از آزمایشات حتما انجام شود و طبق آن پروتکل اصلی جراحی چیده شود.

به عنوان مثال در ابتدا پزشک معاینات لازم را در زمینه بررسی وضعیت کلی زانو مانند موارد زیر انجام می دهد:

1. دامنه حرکتی زانوی شما
2. تغییر شکل ظاهری زانو
3. حس و حرکت اندام‏های تحتانی
4. تورم موجود در زانو

در زمینه بررسی دقیق، استفاده از رادیوگرافی ضروری است. عموما یکی از این تصاویر به صورت ایستاده از دو پا گرفته می‏شود و دیگری از نیمرخ زانو گرفته می‏شود.

بررسی آمادگی فرد برای انجام عمل جراحی نیز مهم است. این بررسی با کمک مشاوره قلب و داخلی انجام می‏شود.

در صورتی که فرد داروی خاصی مصرف کند حتما باید توسط پزشک چک شود چرا که برخی از داروها خاص لازم است پیش از این جراحی قطع و داروهای جایگزین استفاده گردند. داروهای مانند موارد زیر :

• لخته کننده خون مانند وارفارین
• یا برخی مسکن‏ها مانند آسپرین
• حتی داروهای ضد التهابی مانند ایبوپروفن

همچنین قبل از جراحی تعویض مفصل زانو نیاز است تا قند خون فرد، فشار خون، ریسک عفونت‏های مختلف مانند عفونت ادراری و دهان باید بررسی شود. 

---

مراقبت‏های بعد از تعویض مفصل زانو چیست؟

برای گرفتن نتیجه بهتر بعد از هر عملی نیاز است تا مراقبت هایی را انجام دهید. در صورتی که به خوبی مراقبت ها را انجام دهید علاوه بر نتیجه خوب، سرعت بهبود شما نیز بیشتر شده و زودتر می توانید به روال زندگی روزانه خود بازگردید.

---

1. مراقبت از زخم جراحی

مسئله مشترک پس از هر جراحی مراقبت از محل بازشدگی جراحی است. زخم ایجاد شده بر روی زانو عموما تا چند روز پس از جراحی دارای ترشحات است و ممکن است پانسمان را خیس و یا بر روی آن لک بیاندازد.

به همین دلیل نیاز است تا پانسمان طبق نظر پزشک هر چند وقت یک بار عوض شود. حتی پس از کشیدن بخیه‏ های محل جراحی که به طور معمول دو هفته پس از جراحی صورت می ‏گیرد، بهتر است از پانسمان استفاده شود چرا که ممکن است بافت لباس به زخم آسیب بزند و یا او را تحریک کند.

به طور کلی زخم توسط پزشک و یا دستیار او به طور مداوم چک می‏شود اما لازم است اگر ترشحات بودار و یا غلیظ و زرد رنگ بودند به پزشک اطلاع داده شود.

طبق تجویز پزشک متخصص ارتوپدی بهتر است تا پیش از خشک شدن کامل زخم از تماس آب با آن خودداری شود. یکی از نکات مهم دیگر که باید فرد و اطرافیان او توجه داشته باشند میزان تورم اندام است. عموما بروز مقداری تورم طبیعی است اما اگر پس از گذشت چند روز تورم افزایش پیدا کند حتما باید سریعا به پزشک اطلاع داده شود.

---

2. تغذیه درست و اصولی

اگر بعد از جراحی تمایلی به غذا خوردن نداشیتد نگران نباشید، تا چند هفته پس از جراحی بی ‏اشتهایی طبیعی است. وابسته به نیاز بدن پس از جراحی باید تلاش شود تا از مواد غذایی با آهن بالا استفاده شود. به علاوه آب به میزان زیاد نوشیده شود. برخی مواد غذایی بر طبق نظر پزشک بهتر است استفاده نشود.

به عنوان مثال بسیاری از پزشکان مصرف جگر، لوبیا سبز، سویا، اسفناج، کلم، کاهو، عدس و پیاز را توصیه نمی‏کنند. بهتر است از مصرف دخانیات و به ویژه نوشیدن الکل خودداری شود و حتی قهوه هم کمتر استفاده شود. به یاد داشته باشید داروهای تجویز شده توسط پزشک باید به طور مرتب و دقیقا طبق برنامه زمانی استفاده شوند.

---

3. انجام فعالیت بدنی سبک

با تعویض مفصل زانو تا چند هفته طبیعتا درد در ناحیه پا با انجام فعالیت بدنی طبیعی است. اما باید توجه شود که انجام فعالیت‏های بدنی سبک طبق برنامه‏ ای که پزشک به فرد می دهد ضروری است. عدم فعالیت در مدت طولانی می ‏تواند خطرات زیادی را مانند امکان لخته شدن خون به دنبال داشته باشد.

عموما پزشکان برای جلوگیری از بروز لخته‏ های خونی از داروهای ضد لختگی که به صورت خوراکی و یا تزریقی هستند استفاده می‏ کنند. در عین حال احتمال بروز لخته وجود دارد و باید در صورت مشاهده قرمزی در ناحیه ساق پا و یا ران سریعا به پزشک مراجعه شود.

اگر پس از جراحی لخته ایجاد شده حرکت کند و به ریه برسد علائمی مانند تنگی نفس و درد در قفسه سینه محتمل است و باید بلافاصله پس از بروز به پزشک مراجعه شود.

---

مراقبت های ضروری دیگر

رعایت سه نکته گفته شده می‏ تواند بهترین نتیجه را برای بیمار پس از جراحی تعویض مفصل زانو به همراه داشته باشد. با در نظر گرفتن توصیه پزشک در مدت زمان طولانی باید از انجام ورزش ‏های شدید خودداری شود.

• استفاده از دستشویی سنتی می ‏تواند به مفصل زانو آسیب بزند و باید از استفاده از آن خودداری شود.
• مراقبت و حرکت با احتیاط و با کمک نیروی کمکی و یا واکر ضروری است.
• بهتر است نحوه چیدمان منزل تا حدی تغییر کند و دسترسی فرد به وسایل مورد نیازش راحت تر شود.
• حتی بهتر است در هنگام راه رفتن نیز وسایل مورد نیاز در جیب فرد باشد تا مجبور به حرکت اضافی نشود.
• مسئله حمام کردن نیز بسیار مهم است. چرا که باید از فرد مراقبت شود و از لیز خوردن و افتادن او خودداری شود.

به یاد داشته باشید مفصل مصنوعی هم مانند مفصل طبیعی بدن عمر بی پایان ندارد و در صورتی که به آن ضربه وارد شود. یا اگر به درستی از آن مراقبت نشود نتیجه جراحی سریعا از بین می‏رود و فرد مجدد با مشکلات درد زانو و اختلال در حرکت روبرو خواهد شد.

همچنین در صورت بروز شکستگی در استخوان‏های نزدیک مفصل مصنوعی روند درمان طبیعی بدن پس از شکستگی کمی با اختلال روبرو می‏شود و برای فرد مشکل ایجاد می‏کند.

کلام آخر

اگر شما در شیراز زندگی می کنید و یا قصد دارید برای عمل جراحی تعویض مفصل زانو به شیراز بروید، به شما پیشنهاد می کنیم تا برای عمل تعویض جراحی زانو به بهترین متخصص ارتوپدی در شیراز ، ذدکتر محمدعلی قاسمی مراجعه کنید.در صورتی که می خواهید بهترین نتجیه را جراحی تعویض مفصل زانو بگیرید و عوارض بسیار محدودی داشته باشید، ابتدا بهترین متخصص ارتوپدی را بشناسید و بعد برای جراحی اقدام کنید.