بورسیت مفصل ران

درد و حساسیت در انحنای بیرونی بالای ران می تواند یکی از نشانه های بورسیت مفصل ران باشد. بورسیت مفصل ران هنگامی رخ می دهد که بورس بزرگ که روی برجستگی استخوانی نزدیک بالای استخوان ران (در پزشکی به عنوان تروکانتر بزرگ استخوان ران شناخته می شود) قرار دارد، ملتهب شود. با پیشرفت علائم ، درد احتمال دارد به قسمت بیرونی ران و در بعضی موارد به باسن، کشاله ران، زانو و کمر سرایت کند. بروز چنین مشکلی راه رفتن، بالا رفتن از پله ها، دراز کشیدن به طرفی که مفصل آسیب دیده قرار دارد، یا بلند شدن از روی صندلی مخصوصا اگر طولانی مدت باشد را دردناک می کند از همین رو عدم درمان به موقع و چشم پوشی از آن آسیب زا است.

بورس مفصل ران و بورسیت

بورس: یک کیسه  نازک و لغزنده است و با مقدار کمی مایع پر شده است. غشای خارجی بورس که غشای سینوویال یا سینوویوم نامیده می شود مایع مفصلی را تولید می کند. هدف یک بورس سالم این است که از اصطکاک بین استخوان و بافت نرم اطراف امانند پوست، عضلات، رباط ها و تاندون ها بکاهد. توجه داشته باشید که در یک بدن بیش از 140 بورس وجود دارد که یکی از آن ها در اطراف مفصل ران قرار دارد.

بورسیت: زمانی اتفاق می افتد که غشای مفصل بورس تحریک و ملتهب شود. غشای ملتهب ممکن است مایع مفصلی اضافی تولید کند و باعث تورم بورس شود. بورس مفصل ران لگن در زیر پوست، چربی، ماهیچه و سایر بافتهای نرم واقع شده است. در نتیجه حتی تورم متوسط تا شدید نیز احتمال دارد معلوم نباشد. بورس مفصل ران که بیشتر مستعد ابتلا به بورسیت است ، بورس تروکانتریک نامیده می شود.

بورسیت تروکانتریک

تروکانتر بزرگتر، برجستگی استخوانی نزدیک بالای استخوان ران است. جایی که قسمت بالای ران به سمت بیرون خم می شود. بورس تروکانتریک روی این برجستگی استخوانی قرار دارد و با ایجاد یک کیسه بالش مانند اصطکاک بین سطح استخوان و بافت نرم ( ایلیوتیبیال باند ) را که در اثر حرکت مفصل ران و زانو ایجاد می شود را کاهش می دهد.

وقتی بورس تروکانتریک ملتهب می شود به آن بورسیت تروکانتریک یا بورسیت مفصل ران می گویند. بورس تروکانتریک معمولاً به یکی از دلایل زیر ملتهب می شود :

• صدمه ی بدنی مانند افتادن یا شکل دیگری از ضربات مستقیم که باعث می شود بورس از خون پر شود ( هماتوم ). خون ممکن است بورس را تحریک کند و باعث التهاب شود.
• اصطکاک مداوم در مفصل ران برای مثال اصکاک می تواند هنگامی که یک ایلیوتیبیال باند بسیار فشرده با حرکت مفصل ران و زانو به وسیله بورس تروکانتریک به جلو و عقب حرکت می کند ، رخ دهد.
• فشار بیش از اندازه بر قسمت خارجی مفصل ران نیز می تواند باعث ایجاد بورسیت تروکانتریک شود ، مثل وقتی که روی سطح سفت و سخت می خوابید. صبح روز بعد ممکن است متوجه حساسیت شدیدی در قسمت بیرونی ران شوید.
• التهاب در ماهیچه سرینی میانه (عضله گلوتئوس مدیوس)

بیشتر بخوانید: سیاه شدن سر استخوان ران

بورسیت ایلیوپسواس

علاوه بر بورس تروکانتریک، بورس های دیگری نیز در نزدیکی مفصل ران قرار دارند. یکی از انها که بورسیت ایلیوپسواس نام دارد که کنار کشاله ران، زیر عضله ایلیوپوساس قرار دارد. اگر این بورس تحریک شود، بورسیت ایلیوپسواس یا بورسیت ایلیوپکتینئال رخ می دهد.

تفاوت اصلی میان ایلیوپوساس و بورسیت تروکانتریک این است که بورسیت ایلیوپوساس باعث درد در ناحیه مفصل ران و کشاله ران می شود، در حالی که بورسیت تروکانتریک منجر به درد در قسمت بیرونی مفصل ران می شود.

سندروم درد در تروکانتر بزرگتر

حساسیت در قسمت بیرونی مفصل ران می تواند به عنوان سندروم درد در تروکانتر بزرگتر نسبت داده شود. اصطلاحات بورسیت مفصل ران و سندرم درد تروکانتر بزرگ ممکن است به جای یکدیگر استفاده شوند. با این وجود طبق مطالعه ای که اخیرا انجام شده ، تنها 20% از افرادی که سندروم درد در تروکانتر بزرگتر در ان ها تشخیص داده شده، به بورسیت مفصل ران مبتلا می شوند.

سایر علل شایع این سندروم شامل فشردگی ایلیوتیبیال باند و اسیب به تاندون سرینی می باشد. سندروم درد در تروکانتر بزرگتر می تواند بیش از یک علت داشته باشد.

بورسیت مفصل ران عفونی

این یک بیماری جدی می باشد که نیاز به مراقبت های پزشکی و درمان با انتی بیوتیک دارد. بورسیت مفصل ران عفونی علائمی مشابه بورسیت غیر عفونی به همراه خستگی، تب، گرما و قرمزی در مفصل ران دارد. با تشخیص علائم بورسیت عفونی می توان درمان سریع و مناسبی داشت.

علائم بورسیت مفصل ران

علائم بورسیت مفصل ران از خفیف تا شدید متغیر باشد و معمولاً در اثر التهاب بورس در این ناحیه ایجاد می‌شود. برخی از مهم‌ترین علائم عبارتند از:

• درد معمولاً در قسمت خارجی لگن احساس می‌شود و احتمال دارد که به سمت ران گسترش یابد.
• درد معمولاً با فعالیت‌هایی مانند پیاده‌روی طولانی، بالا رفتن از پله‌ها، دویدن یا ایستادن طولانی‌مدت افزایش می‌یابد.
• خوابیدن به پهلوی آسیب‌دیده می‌تواند باعث افزایش فشار روی بورس و تشدید درد شود.
• ناحیه‌ای که بورس ملتهب در آن قرار دارد به لمس حساس بوده و با فشار دادن دردناک خواهد بود.
• حرکت‌هایی مانند چرخش یا خم شدن مفصل ران باعث افزایش درد خواهد شد.
• در برخی موارد تورم خفیفی در ناحیه آسیب‌دیده مشاهده شود، اگرچه این علامت همیشه وجود ندارد.
• در موارد شدید، بورسیت می‌تواند باعث محدود شدن حرکت مفصل ران شود و بیمار نتواند به راحتی مفصل را خم یا باز کند.

درمان بورسیت مفصل ران

برای درمان بورسیت می توان سه روش کلی را با توجه به توصیه بهترین جراح ارتوپدی انجام داد که از مهم ترین آن ها عبارتند از:

• از انجام فعالیت هایی که منجر به التهاب بورس می شوند خودداری کنید.
• بعد ار بروز علائم بورسیت بین 24 تا 48 ساعت استفاده از این کمپرس برای بی حس کردن ناحیه مد نظر بسیار موثر خواهد بود.
• بعد از گذشت 48 ساعت از درد، کمپرس آب گرم می تواند به بهبود گردش جریان خون کمک زیادی بکند. این کار همچنین باعث کاهش خشک شدگی و تورم نیز می گردد.
• درمان های دارویی مثل مصرف داروهای ضد التهابی استروئیدی، آنتی بیوتیک،آسپیراسیون، کورتیکواستروئید می تواند بسیار کمک کننده باشد ولی باید حتما طبق تجویز پزشک مصرف شوند.
• فیزیوتراپی یکی از روش‌های مؤثر در درمان بورسیت است. این درمان شامل تمرینات کششی و تقویتی است که عضلات اطراف مفصل ران را تقویت کرده و به بهبود انعطاف‌پذیری و کاهش فشار بر روی بورس کمک می‌کند.
• در افرادی که دارای اضافه وزن هستند، کاهش وزن می‌تواند به کاهش فشار بر روی مفصل ران کمک کند و خطر بازگشت بورسیت را کاهش دهد.
• گاهی اوقات استفاده از وسایلی مانند عصا یا کفش‌های طبی می‌تواند به کاهش فشار بر روی مفصل ران کمک کند و از بدتر شدن وضعیت جلوگیری کند.
• اگر درمان‌های غیرجراحی مؤثر نباشند و علائم بورسیت شدید باشند، جراحی برای برداشتن بورس ملتهب مورد نیاز است ولی این روش معمولاً به عنوان آخرین گزینه در نظر گرفته می‌شود.

تأثیر فعالیت‌های ورزشی بر بورسیت مفصل ران

فعالیت‌های ورزشی می‌توانند تأثیرات مثبت و منفی بر بورسیت مفصل ران داشته باشند. بسته به نوع و شدت فعالیت، ورزش می‌تواند به کاهش علائم و بهبود وضعیت مفصل کمک کند یا برعکس، باعث تشدید التهاب و درد شود. در زیر به برخی از تأثیرات فعالیت‌های ورزشی بر بورسیت مفصل ران اشاره شده است:

تقویت عضلات اطراف مفصل

تمرینات منظم و کنترل‌شده می‌توانند عضلات اطراف مفصل ران، به‌ویژه عضلات باسن و ران را تقویت کنند. این تقویت عضلات به کاهش فشار روی بورس و بهبود وضعیت مفصل کمک می‌کند.

افزایش انعطاف‌پذیری

تمرینات کششی می‌توانند به افزایش انعطاف‌پذیری عضلات و تاندون‌های اطراف مفصل ران کمک کنند و فشار ناشی از حرکت‌های روزمره را کاهش دهند.

بهبود جریان خون

انجام تمرینات سبک و منظم می‌تواند باعث بهبود گردش خون در ناحیه لگن شود که این امر به کاهش التهاب و تسریع روند بهبود کمک می‌کند.

کاهش سفتی مفصل

ورزش‌های مناسب به جلوگیری از سفت شدن مفصل کمک می‌کنند و دامنه حرکتی مفصل را بهبود می‌بخشند، که برای کاهش درد ناشی از بورسیت مفید است.